Eutrofizacja – przyczyny i skutki

Eutrofizacja (z języka greckiego oznacza „dobrze odżywiony”), polega na nadmiernym wzbogacaniu wody w minerały i składniki odżywcze, które powodują nadmierny wzrost glonów. Proces ten może spowodować wyczerpanie tlenu w zbiorniku wodnym.

Z tego artykułu dowiesz się: 

• czym jest eutrofizacja
• jakie są przyczyny eutrofizacji
• jakie są jej skutki i jak jej zapobiegać

Jednym z przykładów jest „zakwit glonów” lub wzrost fitoplanktonu w wodzie w odpowiedzi na zwiększoną ilość składników odżywczych. Eutrofizacja jest często wywoływana przez wyrzucanie detergentów, nawozów lub ścieków zawierających azotany lub fosforany do systemu wodnego. Zjawisko eutrofizacji jest poważnym problemem ekologicznym zbiorników wodnych.

Mechanizm eutrofizacji

Eutrofizacja charakteryzuje się znacznym wzrostem glonów ze względu na większą dostępność jednego lub więcej czynników wzrostu niezbędnych do fotosyntezy, takich jak światło słoneczne, dwutlenek węgla i składniki odżywcze (azot i fosfor).

Gdy glony zaczynają rosnąć w niekontrolowany sposób, powstaje coraz większa biomasa, która ulega degradacji. Aby zniszczyć wszystkie martwe glony, konieczne jest nadmierne zużycie tlenu przez mikroorganizmy. W ten sposób tworzy się na dnie jeziora środowisko beztlenowe, z rozwojem organizmów zdolnych do życia pod nieobecność tlenu, odpowiedzialnych za degradację biomasy.

Brak tlenu zmniejsza bioróżnorodność, powodując w niektórych przypadkach nawet śmierć gatunków zwierząt i roślin. Wszystko to dzieje się, gdy tempo degradacji glonów przez mikroorganizmy jest większe niż tempo regeneracji tlenu, które latem jest już obecne w niskich stężeniach.

Wszystkie zbiorniki wodne podlegają naturalnemu i powolnemu procesowi eutrofizacji, który w ostatnich dziesięcioleciach przeszedł bardzo szybki postęp ze względu na obecność człowieka i jego działalności (tzw. eutrofizacja kulturowa).

Przyczyny eutrofizacji

1. Nawozy mineralne (azotany i fosforany)

Eutrofizacja jest spowodowana głównie działaniem człowieka z powodu stosowania nawozów mineralnych. Praktyki rolnicze i stosowanie nawozów mineralnych przyczyniają się do gromadzenia fosforanów i azotanów. Większość rolników i działkowiczów używa tanie nawozy które w swoim składzie mają wysoką dawkę azotu i fosforu w postaci mineralnej.

Bezpieczną alternatywą jest stosowanie nawozów organicznych BiOgardena!

2. Zrzut ścieków i odpadów przemysłowych do zbiorników wodnych

W niektórych częściach świata, zwłaszcza w krajach rozwijających się, woda ściekowa jest bezpośrednio odprowadzana do zbiorników wodnych, takich jak rzeki, jeziora i oceany. W rezultacie wprowadza się duże ilości chemicznych składników odżywczych.

3.Fosforany znajdujące się w proszkach do prania                                                              

4. Przyczyny naturalne

Naturalne zdarzenia, takie jak powodzie i naturalny przepływ rzek i strumieni, mogą również zabierać nadmiar składników odżywczych z lądu do systemów wodnych, powodując nadmierny wzrost glonów. Ponadto, wraz ze starzeniem się jezior, naturalnie gromadzą się osady, a także składniki odżywcze fosforu i azotu, które przyczyniają się do gwałtownego wzrostu fitoplanktonu i zakwitów sinic.

Skutki eutrofizacji

• zagraża przetrwaniu ryb i innych wodnych form życia
• zmniejszenie przenikania światła do niższych partii wody – może to spowodować martwe strefy wodne, a także zmniejszyć bioróżnorodność
• pogorszenie jakości wody (zapach, smak) i ograniczenie dostępu do wody pitnej
• produkcja toksycznych związków przez bakterie powoduje zatrucia u ludzi i zwierząt
• zakaz korzystania z kąpielisk, zarówno ze względu na nieprzyjemny zapach na brzegach spowodowany obecnością glonów, jak i przez zmętnienie; kąpiel w takim zbiorniku wodnym jest niebezpieczna, ponieważ niektóre algi powodują podrażnienia skóry i inne skutki uboczne.

Przeciwdziałanie eutrofizacji

Kompostowanie
Eutrofizacja wynika głównie ze stosowania nawozów azotowych i fosforanowych. Kompostowanie to praktyka przekształcania materii organicznej, takiej jak pozostałości żywności i rozkładająca się roślinność, w obornik kompostowy.
Zmniejszenie ilości zanieczyszczenia
Ograniczenie zanieczyszczeń, podobnie jak kompostowanie, jest łatwą i skuteczną metodą ograniczenia ilości azotu i fosforanów odprowadzanych do systemów wodnych.

Co Ty możesz zrobić?

Chcesz mieć czyste sumienie? Mieć świadomość, że nie przykładasz się do zjawiska eutrofizacji?
W domu odpowiedzialnie stosuj detergenty, a w ogrodzie…
Stosuj nawożenie organiczne BiOgardena! Warto mieć świadomość, że stosowanie naturalnych nawozów marki BiOgardena jest bezpieczne dla ludzi i środowiska. Ekologiczne nawozy BiOgardena to produkty, które wspierają bioróżnorodność w ogrodzie i naturalne metody ochrony roślin. Dzięki marce BiOgardena możesz zadbać o swój bezpieczny ogród i środowisko!