Budki lęgowe dla ptaków – dlaczego warto?

Z tego artykułu dowiesz się: 

• jaką budkę wybrać dla ptaków
• gdzie i kiedy powiesić budkę lęgową
• jak czyścić budkę lęgową

Jaką budkę wybrać?

Najważniejszym etapem jest wybór budki lęgowej. Musi ona mieć odpowiednią wielkość w zależności do gatunku, który ma je zamieszkiwać.  Na rynku jest duży wybór różnych rodzajów, ale kluczowe jest wybranie odpowiedniego wymiaru budki ze względu na bezpieczeństwo.

Każda budka musi mieć odpowiednie wejście, takie przez które bez problemu wejdzie dany gatunek ptaka a jednocześnie uchroni przed drapieżnikami, ich pazurami, szponami czy dziobami. Budka nie może być również z krótka i zbyt głęboka.

Jeśli będzie zbyt głęboka, pisklęta mogą mieć problem z wydostaniem się z niej i istnieje ryzyko, że zostaną tam na zawsze.

Jaka budka będzie odpowiednia ? A, A1, B,D, E i P

Wzory budek zostały stworzone  według opracowanych naukowo norm i wytycznych autorstwa ornitologa, profesora Jana Sokołowskiego przed II wojną światową. Modele budek, używane są do dziś z lekkimi modyfikacjami.

Budki przyjęło się określać nazwami literowymi. Za każdą literką kryje się wielkość budki i gatunek ptaka, który w niej zamieszka.

Wyróżniamy budki typu: A, A1, B, D, E i P

• A1, średnica wlotu 2,80 cm, przeznaczona dla: sikorka modra, sikorka sosnówka, sikora czubatka
• A, średnica wlotu 3,30 cm, przeznaczona dla: sikorka bogatka, mazurek, wróbel domowy, pleszka, sosnówka, czubatka,  modraszka, muchołówka żałobna
• B, średnica wlotu 4,70 cm, przeznaczona dla: szpak, dudek, kowalik, krętogłów, pleszka, bogatka, mazurek, wróbel domowy, jerzyk.
• D, średnica wlotu 8,50 cm, przeznaczona dla: kawka, gołąb siniak, gągoł, kraska, włochatka, kowalik, pleszka, dudek, szpak, wiewiórka
• E, średnica wlotu 15,00 cm, przeznaczona dla: puszczyk zwyczajny, kaczka krzyżówka, gągoł, tracz nurogęś, kawka, gołąb siniak
• P – do wnętrza których prowadzi szeroki otwór wlotowy, zasiedlany przez półdziuplaki, czyli ptaki gniazdujące w szczelinach murów, w wyłomach skalnych, w szparach pod dachami. Gatunki te muszą mieć w gnieździe dobry widok na okolicę, w odróżnieniu od dziuplaków, które gniazdują w przestrzeniach zamkniętych.

Bardzo ważne jest to, żeby budka jaką kupujemy była wykonana solidnie, z dobrych materiałów. Trzeba brać pod uwagę fakt, że budka będzie narażona na niekorzystne warunki atmosferyczne : deszcz, śnieg, wiatr, słońce itp. Budka wykonana z cienkiego materiału może zostać zniszczona lub zwyczajnie rozpaść się w trakcie wysiadywania jaj lub kiedy pojawią się pisklęta.

Na rynku pojawiło się bardzo dużo budek lęgowych bardzo słabej jakości, dlatego przed zakupem warto zastanowić się i  wybrać budki konstruowane według ścisłych zaleceń ornitologicznych.

Mam budkę! Gdzie ją powiesić i jak to zrobić ?

Jeśli już mamy budkę, to trzeba ją zamontować… :)

Co potrzebujemy ? Budkę,drabinę i drzewo, gwoździe, wkręty lub sznur…

Wysokość, na której wieszamy budkę to od 2-5 metrów. Nie należy mocować jej w miejscy widocznym i „w zasięgu ręki” dla innych ptaków czy czworonogów (kotów). Należy też pamiętać, żeby budka była wystawiona poza zasięgiem promieni słonecznych – unikamy montażu skrzynki otworem wlotowym w kierunku południowym – jest to dodatkowym zabezpieczeniem piskląt przed wiatrem. Należy ją zamontować prosto za pomocą gwoździ, wkrętów lub sznura – kiedy chcemy uchronić drzewo przed uszkodzeniem.

Budka zamocowana do drzewa zapewne przyciągnie takich lokatorów jak  sikorka bogatka, czy mazurek.

Natomiast budka zawieszona na ścianie budynku (bo taka opcja również jest możliwa) z bardzo dużym prawdopodobieństwem zostanie zajęta przez wróbla.

Kiedy wieszać budkę ?

• jesień – ptaki, które zimują w Polsce, szukają schronienia i szybciej zasiedlają skrzynki
• przedwiośnie – ptaki szukają miejsc do rozrodu. Najlepiej powiesić budkę do 15 marca

Budka lęgowa wisi na drzewie, co dalej ?

Obserwujemy przez okno, czy pojawił się lokator :) Trzeba trochę cierpliwości.

Odradzamy siedzenie pod drzewem i baczną obserwację, ponieważ na nową ptasią rodzinę trzeba jednak trochę poczekać. Jeśli zauważymy, że ptaki przylatują z źdźbłami traw, to doskonały znać, że znalazł się chętny na nowe miejsce i w niedługim czasie będzie tam powiększał swoją ptasią rodzinę! :)

Czyszczenie budki – istotna czynność!

Budki czyści się po okresie lęgowym, najczęściej przypada to na okres od października do listopada. Najczęściej usuwa się stare gniazdo i czyści szczotką. Można też umyć skrzynkę wodą, jeśli jest mocno zabrudzona, ale nie wolno używać żadnych środków chemicznych!

Budkę należy czyścić raz w roku, pod warunkiem że wcześniej ktoś w niej zamieszkał :)